Het Spel

Dit tweede blog over het spel is het vervolg op het eerste blog over Spel Speler Plaats. Lees hier heet eerste blog.

De punt van de driehoek die naar boven wijst, verwijst naar het spel. Het spel gaat over het idee, een visie, het waarvoor of waarom. Welk spel wens ik te spelen? Een spel voetbal is een ander spel dan synchroonzwemmen, kinderen opvoeden of het starten van een bedrijf. Dus het is belangrijk om zicht te hebben op het spel.

Model als bril

Het spel is de reden waarom je een onderneming wilt starten of zelfs zoiets eenvoudigs wilt doen als een ijsje halen of een spelletje voetbal spelen. Het spel kan ook een verhaal zijn waar het doel deel van is, zoals het verhaal van Starbucks of Apple. Het spel is als de bestemming in je navigatiesysteem. De managementgoeroe Simon Sinek (2011) noemt dit de ‘why’ van de organisatie.

Andere woorden voor het spel zijn:

Waarom           Waarvoor         Visie                 Richting            Strategie

Ambitie            Bestemming     Bedoeling         Verhaal

Ieder mens speelt van nature graag zijn eigen spelletje. Mensen spelen graag spelletjes die ze kennen, zoals het opvoedingsspel in het gezin, waarin je het vaak ‘zo doet zoals je ouders het deden’. We zijn van nature geneigd tot handhaving van bekende patronen.

Als het spel niet helder is, dan noemen we dat vaak een gebrek aan visie. Is er geen gemeenschappelijk, verbindend doel, dan blijft iedereen zijn eigen spel spelen. Dat creëert specifieke, maar bekende problemen in groepen, zoals pesten, jaloezie, machtsmisbruik en apathie. Stel je maar voor: de spelers van een voetbalvereniging mikken (onbewust) op de derde helft, terwijl de leiding het doel inmiddels heeft gewijzigd en streeft naar het Nederlands kampioenschap. Je voelt dat het dan misgaat. Dit verschil in ambitie verklaart vaak vreemd en ondermijnend gedrag van spelers.

Wie wel kans ziet om de spelers werkelijk (vanuit het hart) te verbinden aan een gezamenlijk doel, ziet de hele organisatie opleven. Een werkelijk afgestemd gezamenlijk doel waar een organisatie of groep voor gaat bespaart vele overleggen, lijstjes met taken en irritaties. Het bevordert de intrinsieke motivatie en levert ook betere resultaten, zo op blijkt uit meerdere onderzoeken. Een goed gedefinieerd spel helpt om te focussen. Dan weten we weer waarvoor we het doen.

De kracht van verbeelding

In ‘Sapiens: een kleine geschiedenis van de mensheid’ schrijft Harari (2018) dat we verhalen nodig hebben en zelfs altijd in een verhaal moeten geloven om te overleven. Het is de verbeeldingskracht die gezorgd heeft dat de mens succesvol en superieur is ten opzichte van andere dieren. Door de verbeeldingskracht aan te spreken, heeft de mens telkens groepen kunnen mobiliseren die grote problemen overwonnen. Helaas is dezelfde verbeeldingskracht ook vaak gebruikt om anderen voor ethisch onjuiste doelen in te zetten. Parallel aan de ontwikkeling van verbeeldingskracht is daarom de ontwikkeling van ethisch besef essentieel.

Natuurlijk draait het niet alleen maar om het doel van het spel, want wat is een spel zonder de juiste talentvolle spelers, spelregels en een dobbelsteen? Juist, in het volgende blog gaat het over Plaats.

Zoek het Verhaal

Marjolein en Mark schreven samen het inspirerende boek Zoek het Verhaal waarin we dit model uitwerken met praktijk voorbeelden. Samen gingen wij op zoek naar verhalen. Ook bieden we een ander perspectief op de situaties van nu in gezin en organisatie. Het is te bestellen via de webwinkel van Dimensies van Groei.